Oskar Świtała – Życiorys

Oskar Świtała^[1] (ur. 7 luty 1990 w Czeladzi)- polski tancerz, dziennikarz kulturalny, pedagog i konferansjer. Artysta baletu Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie (2008-2016)^[2]. Założyciel i redaktor prowadzący portal internetowy o kulturze SympatycySztuki.pl^[3]. Inicjator polskiego życia kulturalnego.

Rodzina

Syn tancerza, pedagoga, choreografa, reżysera i kierownika baletu Opery Śląskiej w Bytomiu Jarosława Świtały^[4] oraz nauczycielki języka polskiego, historii, wychowania fizycznego i muzyki Doroty Świtały.

Życiorys

Dzieciństwo i lata szkolne

Urodził się w rodzinie artystycznej^[5]. Dzieciństwo spędził w teatrach na próbach, spektaklach, scenach i widowniach, gdzie nieustannie zabierał go jego tata^[6]. Przebywając w instytucjach kultury i wśród artystów miał możliwość obserwować, jak na co dzień funkcjonują i pracują. Mama w tym czasie dbała, aby nie zaniedbywał swoich obowiązków szkolnych.

Jako mały chłopiec występował tańcząc i śpiewając w zespołach wokalno-tanecznych, założonych i prowadzonych przez swojego tatę Jarosława Świtałę:

• „Wesoła Gromadka” w Dąbrowie Górniczej – Ząbkowicach – z którymi występował w Telewizji Katowice w programach dziecięcych z takimi gwiazdami jak m.in: Maryla Rodowicz Majka Jeżowska, Grażyna Świtała, Maciej Pol^[7]
• „Bajaderki” w Zawierciu – z którymi nagrał szereg płyt wokalnych (piosenki biesiadne^[8], piosenki lat 70/80, piosenki dla dzieci i młodzieży, kolędy polskie^[9]) aranżowanych przez Jerzego Miliana^[10]

W latach 1996-1999 zaczął uczęszczać do Szkoły Podstawowej w Ząbkowicach (woj. śląskie, obecnie dzielnica Dąbrowy Górniczej), gdzie zdobywał czołowe miejsca na wielu konkursach recytatorskich i wokalnych.

Również w 1996 zaczął pobierać naukę gry na fortepianie u profesor Ewy Serafin w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II st. im. Fryderyka Chopina w Bytomiu, z której zrezygnował w 2001.

Gdy miał 8 lat wygrał kasting w Teatrze Wielkim w Poznaniu do roli małego Eryka w musicalu „Upiór w Operze”(1999^[11]) reżyserowanym przez Madeleine Lienhard^[12].

W 1999 dostał się do Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Ludomira Różyckiego w Bytomiu, którą ukończył w 2008 otrzymując dyplom tancerza baletu. W tym czasie w Operze Śląskiej brał udział w przedstawieniach operowych „Eugeniusz Oniegin”, „Carmen”, „Borys Godunow” w reżyseriach Wiesława Ochmana oraz baletowych „Dziadek do orzechów”, „Pan Twardowski”, „Don Kichot”, a także koncertach i galach baletowych jak chociażby Międzynarodowy Dzień Tańca^[13].

Wtedy też otrzymał:

• 2005: I nagroda w Ogólnopolskim Konkursie na Najlepszy Pokaz Multimedialny w kategorii „Najpiękniejsze Muzea Europy”
• 2006: III nagroda w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy o Mozarcie
• 2007: Stypendium Prezesa Rady Ministrów – za szczególne osiągnięcia w nauce

Studia

• Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie na kierunku pedagogiki baletu – praca licencjacka pod kierunkiem prof. nadzw. dr. hab. Ewy Wycichowskiej pt.: „John Neumeier i jego związki z polską” – obrona w 2012
• Wyższą Szkołę Umiejętności Społecznych w Poznaniu na wydziale Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej – praca magisterska pod kierunkiem prorektor dr Aleksandry Iwaszkiewicz-Wody pt.: „Metoda programowania pracy teatru operowego w warunkach gospodarki rynkowej” – obrona w 2015
• Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego w specjalizacji Menadżer Kultury – praca dyplomowa pod kierunkiem mgr inż. Lucyny Krupy-Szado pt.: „Potrzeba Operetki Warszawskiej” – obrona w 2015

Kariera zawodowa

Po ukończeniu szkoły baletowej w 2008, dostał angaż jako tancerz baletu Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie, przekształconego w 2009 w Polski Balet Narodowy, gdzie pracował do roku 2016^[14]. W trakcie kariery występował z wieloma wybitnymi polskimi oraz zagranicznymi artystami i dyrygentami jak m.in.: Maja Plisiecka, Denis Matvienko, Mariusz Kwiecień, Marc Minkowski,Wiesław Ochman, Walerij Giergijew.

W grudniu 2016 zakończył karierę artysty baletu^[15].

W 2012 założył portal internetowy o tematyce kulturalnej SympatycySztuki.pl, na którego łamach recenzuje, opiniuje, zapowiada i promuje polską i światowa sztukę^[16]. Od 2016 zajmuje się prowadzeniem koncertów o tematyce operowo-baletowej, jak i współpracuje z polskimi szkołami baletowymi i zespołami tanecznymi dając w nich wykłady, kursy i lekcje baletu, a także inicjuje życie kulturalne w kraju^[17].

https://www.youtube.com/watch?v=EV8oUeV9Z8s

Przebieg kariery tanecznej

Balet Teatru Wielkiego – Opery Narodowej^[18]

Balety:

• 19.11.2008: „Anna Karenina”, choreografia Aleksiej Ratmansky (premiera polska)^[19]
• 17.12.2008: „Dziadek do orzechów”, choreografia Andrzej Glegolski (wznowienie)
• 29.03.2009: „Tristan”, choreografia Krzysztof Pastor (premiera polska)
• 03.04.2009: „Romeo i Julia”, choreografia Emil Wesołowski (wznowienie)
• 08.04.2009: „Jezioro łabędzie”, choreografia Marius Petipa, Lew Iwanow / Irek Muchamiedow (wznowienie)
• 16.05.2009: „Oniegin”, choreografia John Cranko / Georgette Tsinguirides (wznowienie)
• 28.05.2009: „Bajadera”, choreografia Marius Petipa / Natalia Makarowa (wznowienie)

Opery:

• 26.10.2008: „Faust” reżyseria Robert Wilson, choreografia Jonah Bokaer (premiera)
• 2009: „Halka” reżyseria Maria Fołtyn, choreografia Witold Gruca (wznowienie)

Polski Balet Narodowy^[20] w Teatrze Wielkim Operze Narodowej

Balety:

• 20.11.2009: „Kurt Weill”, choreografia Krzysztof Pastor (premiera polska)^[21]
• 10.03.2010: „Kreacje 2”, choreografia Michał Chróścielewski (premiera)^[22]
• 09.05.2010: „Chopin, artysta romantyczny”^[23], choreografia Patrice Bart (prapremiera)
• 30.05.2010: „Śpiąca królewna”, choreografia Marius Petipa / Jurij Grigorowicz (wznowienie)
• 25.06.2010: „The Green”, choreografia Ed Wubbe (premiera polska)^[24]
• 25.06.2010: „In Light and Shadow”, choreografia Krzysztof Pastor (premiera polska)^[25]

  

• 27.11.2010: „Kopciuszek”, choreografia Frederick Ashton / Wendy Ellis-Somes (premiera polska)
• 27.03.2011: „I przejdą deszcze…”, choreografia Krzysztof Pastor (prapremiera)
• 11.06.2011: „Święto wiosny”, choreografia Wacław Niżyński / Millicent Hodson (premiera polska)^[26]
• 11.06.2011: „Święto wiosny”, choreografia Maurice Béjart (premiera polska)^[27]
• 18.09.2011: „Persona”, choreografia Robert Bondara (prapremiera)^[28]
• 25.11.2011: „Dziadek do orzechów i król myszy”, choreografia: Toer van Schayk, Wayne Eagling (premiera polska)^[29]
• 14.04.2012: „Syn marnotrawny”, choreografia George Balanchine (premiera polska)
• 14.04.2012: „Kain i Abel”, choreografia Emil Wesołowski (prapremiera)
• 17.11.2012: „Century Rolls”, choreografia Ashley Page (prapremiera)^[30]
• 17.11.2012: „Artifact Suite”, choreografia William Forsythe (premiera polska)
• 15.03.2013: „Sen nocy letniej”, choreografia John Neumeier (premiera polska)^[31]
• 07.03.2014: „Romeo i Julia”, choreografia Krzysztof Pastor (premiera polska)
• 29.05.2014: „Don Kichot”, choreografia Marius Petipa, Aleksandr Gorski / Alexei Fadeyechev (premiera)

Opery:

• 18.12.1009: „Straszny dwór” reżyseria Mikołaj Grabowski, choreografia Emil Wesołowski (wznowienie)
• 6.1.2010: „Eugeniusz Oniegin” reżyseria Mariusz Treliński, choreografia Emil Wesołowski (wznowienie)
• 2012: „Aida” reżyseria Roberto Lagana Manoli, choreografia Emil Wesołowski (wznowienie)

Występy zagraniczne:

• 2010: Rosja, Sankt Petersburg, Teatr Maryjski, XVIII Festiwal Muzyczny „Gwiazdy Białych Nocy” („Chopin, artysta romantyczny” – choreografia Patrice Bart)
• 2010: Chiny, Szanghaj, Shanghai Oriental Art Center, Światowa Wystawa Expo 2010 („Chopin, artysta romantyczny” – choreografia Patrice Bart)
• 2012: Hiszpania, Sewilla, Teatro de la Maestranza („Bajadera” – choreografia Marius Petipa / Natalia Makarowa)
• 2013: Hiszpania, Barcelona, Gran Teatre del Liceu („The Green” – choreografia Ed Wubbe)
• 2013: Litwa, Wilno, Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu („Century Rolls” – choreografia Ashley Page i Artifact Suite – choreografia William Forsythe)

Występy w Polsce:

• 2010: Poznań, Teatr Wielki, w 100-lecie Teatru Wielkiego w Poznaniu („The Green” – choreografia Ed Wubbe)
• 2012: Poznań, Teatr Wielki, VII Festiwal Wiosny („Święto wiosny” w wersjach choreograficznych Wacława Niżyńskiego i Maurice’a Béjarta)
• 2012: Bydgoszcz, Opera Nova, XIX Bydgoski Festiwal Operowy („Święto wiosny” – choreografia Wacława Niżyńskiego i Maurice’a Béjarta)

Ważniejsze występy gościnne:

• 08.12.2008: Sala Koncertowa „6. piętro” w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie (obecnie siedziba Teatru 6. piętro), występ z okazji II Warszawskiego Wieczoru Choreograficznego^[32]
• 2008/2009: Teatr Wielki w Poznaniu, występ z okazji warsztatów tematycznych poświęconych Karolowi Szymanowskiemu oraz w „Wieczorze Karola Szymanowskiego”
• 03.04.2009: Opera Bałtycka w Gdańsku, występ podczas XVI Ogólnopolskiego Konkursu Baletowego (jako partner niepunktowany)^[33]
• 12.12.2009-01.01.2010: Opera Śląska w Bytomiu, występ podczas Gali Sylwestrowej oraz Koncertu Noworocznego
• 00.00.2010: Teatr Polski w Warszawie, występ z okazji Dnia Kobiet organizowany przez Mazowiecki Teatr Muzyczny
• 01.01.2011: Aula Artis^[34] w Poznaniu, występ z okazji I Koncertu Noworocznego „Sławomir Pietras i jego goście”^[35]
• 13.06.2011: MOK „Centrum” w Zawierciu, występ z cyklu „Artyści Dzieciom”^[36]
• 11.09.2011: Arkady Kubickiego na Zamku Królewskim w Warszawie, występ z okazji „Królewskich Arkad Sztuki” organizowanych przez Stowarzyszenie Artbale^[37]
• 16.05.2013: Matecznik Mazowsze w Otrębusach, występ z okazji wręczenia Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury^[38][39]
• 07.06.2013: Sala Kongresowa w Warszawie, balet „Łajza – miscenium rockowe”, gdzie kreował pierwszoplanową partię ^[40]
• 19.06.2013: SOK w Sokołowie Podlaskim, balet „Jezioro łabędzie”, gdzie kreował partię Rotbarta w choreografii Eduarda Bablidze^[41]
• 11.01.2012-2013: Teatr Muzyczny w Łodzi^[42], gdzie kreował pierwszoplanową partię w przedstawieniu „Łajza – miscenium rockowe”^[43] w choreografii Artura Żymełki^[44]. Spektakl ten otrzymał wiele nagród jak m.in.: Teatralne Nagrody Muzyczne im. Jana Kiepury w trzech kategoriach: Najlepszy Spektakl, Choreograf i Tancerz Roku 2013 oraz nominowany był do nagrody Plaster Kultury^[45] w kategorii Spektakl Roku

Występował także w Telewizji Polskiej, gdzie tańczył m.in. w świątecznym programie „Jaka to melodia” (2009)^[46].

Festiwale

• Międzynarodowy Festiwal Tańca im. Olgi Sawickiej w Lądku-Zdroju
• Festiwal Moniuszkowski w Kudowie Zdroju^[47][48]
• Leszczyński Festiwal Muzyczny im. Romana Maciejewskiego

Nagrody i wyróżnienia

• 2010: Nagroda Śląskiej Sceny Młodych Talentów „Chopin 2010”
• 2013: Teatralna Nagroda Muzyczna im. Jana Kiepury w kategorii Najlepszy Tancerz Roku 2013^[49]
• 2015: Medal Fryderyka Chopina za zaangażowanie jako starosta roku na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku Menadżer Kultury

Osiągnięcia zawodowe

• Współtworzył książkę „Sławomir Pietras – Felietony operowe” zajmując się wyborem i redakcją felietonów oraz korektą tekstu
• Opisał i zarchiwizował zdjęcia kariery Wiesława Ochmana
• Przygotowywał prezentacje słowne i multimedialne w związku z 80.urodzinami Wiesława Ochmana, które prezentował na uroczystej sesji Starostwa Powiatowego w Zawierciu^[50], Zamku w Rydzynie^[51], Domu Zdrojowym w Szczawnie-Zdroju^[52] oraz na jubileuszu Wiesława Ochmana w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej w Warszawie
• Zasiadał w Jury I Konkursu Tanecznego „Impresje Taneczne 2014” odbywającego się w SDK „Odeon” w Czeladzi^[53]
• Współpracował z łódzką agencją Grand Tour, podróżującą z polskimi melomanami do najważniejszych ośrodków operowo-baletowych świata w cyklu „Świat Opery i Teatru”, podczas których prowadził wykłady i dyskusje tematyczne dotyczące konkretnie oglądanych spektakli
• Prowadzi wykłady, lekcje i kursy baletu w zespołach tanecznych, klubach sportowych i szkołach baletowych, do tej pory udzielając je w: FOX Dance Studio, Polina`s Diamond`s, Egurrola Dance Studio w Warszawie oraz DanceOFFnia w Białymstoku
• Prowadził koncerty operowe i gale baletowe: w Filharmonii Gorzowskiej – gala sylwestrowa(2017/18)^[54], w Operze i Filharmonii Podlaskiej – spotkanie i wykład „Z Gwiazdami Opery o Świecie Operetki”(2018)^[55], na Zamku w Pszczynie – koncert świąteczny(2016), w Sokołowskim Ośrodku Kultury – gala baletowa(2017) czy w sali Wiesława Ochmana w Domu Kultury w Zawierciu – koncert operowo-operetkowo-baletowy z okazji Dnia Ojca(2017)^[56]
• Jest pomysłodawcą i prowadzącym cykl spotkań z wybitnymi postaciami świata baletu „Poznańskie Spotkania Baletowe” w Teatrze Cortiqué Anny Niedźwiedź^[57]
• Jego teksty publikowane są na największym portalu internetowym o kulturze E-teatr.pl.

Powiązane linki

• https://sympatycysztuki.pl/

Artykuły

• http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/154137.html
• http://www.naczubkachpalcow.pl/2012/11/19/czas-sie-zatrzymal-a-oni-tanczyli-i-tanczyli/#more-262
• http://www.teatrdlawas.pl/ludzie-teatru/5921-oskar-switala
• https://www.tygodnikprzeglad.pl/taniec-moje-zycie/
• http://www.balet.pl/forum_balet/printview.php?t=5654&start=0&sid=373a36d8da54304a013c43741611efa4
• http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/101584.html?josso_assertion_id=E2481A381354D494

Przypisy

1. Oskar Świtała przedstawienie postaci. Katarzyna Kamińska 2013-04-14.
2. O autorze | Sympatycy Sztuki, sympatycysztuki.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
3. Sympatycy Sztuki – opera, balet, muzyka klasyczna, sympatycysztuki.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
4. Jarosław Świtała obchodzi 35-lecie pracy artystycznej – Katowice – NaszeMiasto.pl, katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
5. Jarosław Świtała obchodzi 35-lecie pracy artystycznej – Katowice – NaszeMiasto.pl, katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
6. Oskar Świtała przedstawienie postaci. Katarzyna Kamińska 2013-04-14.
7. Miejski Ośrodek Kultury im. A. Mickiewicza w Zawierciu, Zesół taneczno-ruchowo-wokalny „Bajaderki”, Miejski Ośrodek Kultury im. A. Mickiewicza w Zawierciu
[dostęp 2017-11-12] (pol.).
8. Jarosław Świtała obchodzi 35-lecie pracy artystycznej – Katowice – NaszeMiasto.pl, katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
9. Jarosław Świtała obchodzi 35-lecie pracy artystycznej – Katowice – NaszeMiasto.pl, katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
10. Miejski Ośrodek Kultury im. A. Mickiewicza w Zawierciu, Zesół taneczno-ruchowo-wokalny „Bajaderki”, Miejski Ośrodek Kultury im. A. Mickiewicza w
Zawierciu [dostęp 2017-11-12] (pol.).
11. Administrator, Sławomir Pietras, www.artbale.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
12. Encyklopedia, Madeleine Lienhard, Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2017-11-12] (pol.).
13. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/57110,druk.html.
14. http://www.encyklopediateatru.pl/osoby/61938/oskar-switala.
15. ZMIANY W ZESPOLE PBN [dostęp 2017-11-12] (pol.).
16. Sympatycy Sztuki – opera, balet, muzyka klasyczna, sympatycysztuki.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
17. Poznańskie Spotkania Baletowe – edycja I – Teatr Cortiqué Anny Niedźwiedź – Teatr dla dzieci, „Teatr Cortiqué Anny Niedźwiedź – Teatr dla dzieci” [dostęp
2017-11-12] (pol.).
18. Historia PBN, Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2017-11-12] (pol.).
19. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
20. Polski Balet Narodowy, Wikipedia, wolna encyklopedia, 22 października 2017 [dostęp 2017-11-12] (pol.).wiki?
21. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
22. http://www.e-teatr.pl/pl/programy/2013_12/61860/kreacje2__teatr_wielki_warszawa_2010.pdf.
23. http://www.e-teatr.pl/pl/programy/2013_12/61680/chopin_artysta_romantyczny__teatr_wielki_warszawa_2010.pdf.
24. http://www.e-teatr.pl/pl/programy/2013_12/62128/tanczmy_bacha__teatr_wielki_warszawa_2010.pdf.
25. http://www.e-teatr.pl/pl/programy/2013_12/62128/tanczmy_bacha__teatr_wielki_warszawa_2010.pdf.
26. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
27. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
28. http://www.e-teatr.pl/pl/programy/2015_04/65507/persona_teatr_wielki_warszawa_2011.pdf.
29. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
30. Czas się zatrzymał, a oni tańczyli i tańczyli, „Na czubkach palców”, 19 listopada 2012 [dostęp 2017-11-12] (pol.).
31. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
32. Ruszyły zapisy!, www.artbale.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
33. Szkoła Baletowa w Gdańsku, http://www.szkolabaletowa.pl/foldery/xviokt.pdf.
34. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/108578,druk.html.
35. [http://kultura.poznan.pl/mim/kultura/events/koncerty,c,217/2011-01-01/i-koncert-noworoczny-slawomir-pietras-i-jego-goscie,51192.html I Koncert
Noworoczny „Sławomir Pietras i jego goście” – kulturapoznan.pl], kultura.poznan.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
36. Miejski Ośrodek Kultury im. A. Mickiewicza w Zawierciu, Zesół taneczno-ruchowo-wokalny „Bajaderki”, Miejski Ośrodek Kultury im. A. Mickiewicza w
Zawierciu [dostęp 2017-11-12] (pol.).
37. Krzysztof, Królewskie Arkady Sztuki 2011, www.artbale.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
38. Mazowiecki Teatr Muzyczny im. Jana Kiepury, www.mtmoperetka.home.pl [dostęp 2017-11-12].
39. Joanna Osińska-Rębosz, Mazowiecki Teatr Muzyczny im. Jana Kiepury w Warszawie, Najlepsi z najlepszych – Teatralne Nagrody im. Jana Kiepury rozdane,
www.mazovia.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
40. Bilety na ŁAJZA – miscenium rockowe – Warszawa – piątek, 7 czerwca 2013, 19:00 – bilety online, Biletin.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
41. Sokołowski Ośrodek Kultury | Roztańczona scena SOK – koncert grupy baletowej & modern jazz, sokolowskakultura.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
42. Rockowy balet w choreografii Artura Żymełki | Sympatycy Sztuki, sympatycysztuki.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
43. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/170596,druk.html.
44. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
45. Administrator, Plastry Kultury – spektakl roku, www.plasterlodzki.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
46. Sokołowski Ośrodek Kultury | Galowy Wieczór Baletowy w SOK!, sokolowskakultura.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
47. Kamil Kobak, Nowa Ruda Info: 46. Festiwal Moniuszkowski, nowaruda.info [dostęp 2017-11-12].
48. Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, www.e-teatr.pl [dostęp 2017-11-12].
49. Oskar Świtała laureatem Nagrody Kiepury [dostęp 2017-11-12] (pol.).
50. Starostwo Powiatowe w Zawierciu – Serwis (PL) – Aktualności, www.zawiercie.powiat.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
51. Przemysław Płocieniczak, XVIII Leszczyński Festiwal Muzyczny – otopanorama.pl, „otopanorama.pl” [dostęp 2017-11-12] (pol.).
52. Wiesław Ochman honorowym obywatelem Szczawna-Zdroju! | Sympatycy Sztuki, sympatycysztuki.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
53. Szkoła Podstawowa nr 3 w Wojkowicach, www.sp3wojkowice.republika.pl [dostęp 2017-11-12].
54. Filharmonia Gorzowska, filharmoniagorzowska.pl [dostęp 2017-12-31] (pol.).
55. http://www.oifp.eu/pl/aktualnosci/3554-23-01-2018-spedzilismy-weekend-z-zemsta.html
56. Koncert Bajaderki i Artyści [ZDJĘCIA], www.kulturalnezawiercie.pl [dostęp 2017-11-12].
57. [http://kultura.poznan.pl/mim/kultura/events/koncerty,c,217/2011-01-01/i-koncert-noworoczny-slawomir-pietras-i-jego-goscie,51192.html I Koncert Noworoczny „Sławomir Pietras i jego goście” – kulturapoznan.pl], kultura.poznan.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).