Wlastimil Hofman

Wlastimil Hofman, właśc. Vlastimil Hofmann – ur. 27 kwietnia 1881 w Karlinie, zm. 6 marca 1970 w Szklarskiej Porębie –
polski malarz, przedstawiciel symbolizmu.

Był najmłodszym z szóstki dzieci Czecha Ferdynanda Hofmana i Polki Teofili z d. Muzyka. W 1889 roku rodzina przeniosła się do Krakowa, gdzie Wlastimil uczęszczał do szkoły św. Barbary i gimnazjum im. Jana III Sobieskiego. W 1896 roku rozpoczął studia w Szkole Sztuk Pięknych u Jacka Malczewskiego, Leona Wyczółkowskiego i Jana Stanisławskiego. W latach 1899–1901 studiował w École des beaux-arts w Paryżu[1] pod kierunkiem Jean-Léona Gérôme’a. Od 1902 roku zaczął wystawiać swoje prace. Od 1904 należał do Towarzystwa Artystów Czeskich „Mánes” i Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. W 1905 roku powstała Spowiedź, która wystawiona w 1906 roku w warszawskiej Zachęcie przyniosła mu sławę. W 1907 jako pierwszy Polak otrzymał nominację na członka wiedeńskiej Galerii Secesji. W latach 1914–1920 mieszkał w Pradze i Paryżu, po czym wrócił do Krakowa. W 1921 zbudował dom i pracownię przy ul. Spadzistej w Krakowie. W 1923 roku został członkiem ugrupowania „Sztuka Rodzima” głoszącego konserwatywny program artystyczny. W 1920 ożenił się z Adą Goller.

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 przebywał wraz z żoną w pałacu w Pomorzanach, gdzie stacjonował szwadron polskiego 20 Pułku Ułanów im. Króla Jana III Sobieskiego, który 20 września został otoczony i wzięty do niewoli przez wojska sowieckie. Hofman portretował wówczas żołnierzy na niewielkich kartonikach. Portreciki miały być wysłane do rodzin, a jednym z portretowanych był Zdzisław Peszkowski, który pomagając skarbnikowi dywizjonu w rozdzielaniu pieniędzy pomiędzy żołnierzy i ukrywając znaczną ich część, po dostaniu się do niewoli postanowił przekazać je Hofmanowi, aby nie dostały się w ręce władz sowieckich. Następnie Hofman przeżył tułaczkę przez Wołyń do Stambułu, Hajfy, Tel Awiw-Jafy, Jerozolimy. Tam spotkał po latach ponownie Peszkowskiego, wyznając mu, iż ofiarowane mu w 1940 pieniądze uratowały Hofmanom życie, gdy aresztowani w Moskwie odzyskali wolność i mogli wykupić podróż do Polski.

W 1942 roku wydał tomik wierszy Przez ciernie do Wolności. Do Krakowa powrócił w czerwcu 1946 roku, ale już w 1947 roku wyjechał do Szklarskiej Poręby, gdzie zamieszkał w skromnym domku („Wlastmilówka”). Po II wojnie światowej Hofman stał się kontynuatorem bogatej tradycji wcześniejszej kolonii artystycznej w Szklarskiej Porębie. Zarabiał tam na życie malując portrety turystom i mieszkańcom. Wówczas powstały liczne obrazy o tematyce religijnej dla kościoła parafialnego w Szklarskiej Porębie, w tym: Czterej Ewangeliści, Droga Różańcowa, Droga Krzyżowa, Adoracja Dzieciątka.

W 1962 w Zachęcie miała miejsce wystawa monograficzna artysty.

NAGRODY I WYRÓŻNIENIA

W 1907 jako pierwszy z Polaków otrzymuje nominację na członka Wienner Secession Galerie.
W 1921 jako drugi Polak (po Oldze Boznańskiej) zostaje członkiem Société nationale des beaux-arts w Paryżu.
W 1929 został uhonorowany Złotym Medalem za zasługi na polu sztuki i Złotym Medalem na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu.

Zmarł 6 marca 1970 roku, dokładnie dwa lata po śmierci ukochanej żony Ady, z którą zalegalizował swój związek w 1919 roku. Ich ciała zostały pochowane we wspólnym grobie na cmentarzu komunalnym.

W Szklarskiej Porębie (Średniej) znajduje się małe muzeum poświęcone twórczości Wlastimila Hofmana (tzw. Wlastimilówka), Szkoła Podstawowa nr 5 w Szklarskiej Porębie nosi jego imię, dzieła malarza można oglądać w kościele parafialnym pw. Bożego Ciała przy ul. Franciszkańskiej.